|
In het verleden waren er twee maten
boerenzakdoeken. Een kleinere voor in je zak.
Deze werd ook wel “mouchoirs” genoemd. Deze werd en wordt nog veel
gebruikt door mensen van boerenafkomst of folkloristen die bij
speciale gelegenheden in klederdracht lopen.
En een grotere voor om je hals of hoofd. Deze noemde men ook wel
“foulards”. En kom je regelmatig tegen bij mensen die nog actief
zijn in de landbouw.
Als folklorist loop ik de laatste tijd steeds
meer in de Zuid Bevelandse mannen klederdracht.
Vooral bij activiteiten waarbij de regionale dracht een bijdrage kan
leveren. Ik probeer er altijd zo goed mogelijk uit te zien, want
klederdrachten roepen vaak reacties op. Vooral bij ouderen die de
streekdrachten nog kunnen herinneren van hun ouders.
Om wat kleur te geven aan de uitstraling van
mijn grotendeels zwarte klederdracht, laat ik altijd mijn
boerenzakdoek uit mijn linkerzak hangen. Het is een zakdoek waar
heel Nederland op uitgebeeld staat en die ik altijd gebruik in het
buitenland om aan te geven waar ik vandaan kom in Nederland. Oudere
inwoners in Zeeland kunnen zich nog herinneren dat vader vroeger een
rode zakdoek droeg door de week en op zondag een witte zakdoek met
rode motieven.
Onlangs was ik uitgenodigd door de ambassadrice
van de Wit Russische ambassade in
Den Haag voor de receptie van hun nationale feestdag. Als Zeeuwse
boer werden we in een sjiek hotel in de residentie ontvangen en
konden we plaatsnemen aan een van de vele statafels in de zaal.
Direct achter mij stond dhr. Henk Morsink; generaal-majoor der
cavalerie en hoofd van het Militaire Huis van Z.M. de Koning. Zijn
aandacht werd getrokken door de rode zakdoek in mijn linker
broekzak.
Hij was bijzonder geïnteresseerd in mijn Zuid-Bevelandse
klederdracht en wilde er graag alles over weten. Daarna werden wij
uitvoerig geïnformeerd over zijn kostuum Aan het eind van zijn
verhaal haalde hij een rode boerenzakdoek tevoorschijn en vertelde;
“Kijk zo’n zakdoek dragen alle mannen van de cavalerie nog steeds
bij zich. Vroeger werden boerenjongens gerekruteerd voor de
cavalerie die goed met paarden konden werken. En als teken dragen
wij nog steeds een boerenzakdoek bij ons”.
Ook de culturele attaché van de ambassade, dhr.
Andrei Luchenok, was zeer geïnteresseerd in de verhalen over de
typische kostuums en direct werd dit op foto vastgelegd.
Uiteraard zijn er nog meer interessante
verhalen over de boerenzakdoek. Bijvoorbeeld weet je hoe de eerste
cowboys in het Wilde Westen aan die geknoopte zakdoeken om hun nek
kwamen? Die werden meegebracht door de onverschrokken Nederlandse
boeren die naar Amerika emigreerden.
Ook Amerikaanse beroemdheden, van John Wayne en Roy Rogers tot Clint
Eastwood en Gary Cooper, lieten zich graag zien met zo'n geknoopte
boerenzakdoek. En als hedendaagse sterren als tennisster Raphael
Nadal, Bono en John Travolta zich vertonen met een kleurrijke
bandana op hun hoofd,
zetten zij eigenlijk op een hippe manier een oeroude traditie voort.
Getekend
Gerard van Damme
|
